Làm thế nào để Hủy hoại một Mối quan hệ?
Sự khinh thường, theo định nghĩa, là một cách để truyền đạt tính vượt trội và sự thiếu tôn trọng. Theo nghiên cứu của Tiến sĩ John Gottman, nó là sự dự đoán tốt nhất về sự sụp đỗ các mối quan hệ (Gottman & Silver, 1999). Sự khinh thường trong các mối quan hệ có thể là quá rõ ràng khi sử dụng các lời chế giễu có tính mờ nhạt nhằm tấn công tính cách của từng người, hoặc tinh tế hơn là một sự chế nhạo trong khi tranh luận. Mặc dù có vẻ như khá rõ ràng là nỗ lực để tránh giao tiếp với sự khinh thường đối với người chúng ta quan tâm, nhưng liệu chúng ta có vô tình làm hỏng các mối quan hệ của mình bằng cách nói chuyện kèm theo sự kinh thường bằng những hình thức bị che dấu khác nhau?
Ảnh hưởng tàn phá của sự khinh thường
Sự khinh thường trong mối quan hệ, đặc biệt là trong thời kỳ xung đột lên ngôi, nó hoạt động như một căn bệnh ung thư. Nó làm xấu đi niềm tin, tạo ra sự oán giận và khoảng cách trong cảm xúc. Nếu nó không được tận diệt, có thể mối quan hệ phải đi vào bế tắt.
Giống như ung thư, sự khinh thường có thể không rõ ràng cho đến khi nó thật sự diễn ra. Nó bắt đầu bằng một nhận xét không xác đáng trong một cuộc tranh luận, có thể trở thành một khuôn mẫu phổ biến ở mọi khía cạnh của mối quan hệ, và khi phát hiện ra nguyên nhân gốc rễ thì đã quá muộn rồi. Lý do gây chết lịm trong mối quan hệ bởi vì thông điệp vốn có của nó về sự hơn thua của bản thân và hạ thấp người khác. Trong mối quan hệ thân mật, có một giả định “bất thành văn” rằng: quyền lực và sự ảnh hưởng nên được bình đẳng giữa hai người. Khi sự khinh thường diễn ra, khó có thể duy trì sự cân bằng quân bình. Khi đó, điều tồi tệ có thể xảy ra là khoảng cách cảm xúc giữa hai người tăng lên, dẫn đến tiền đề cho việc kết thúc một mối quan hệ.
Sự độc hại của tính khinh miệt ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất. Nghiên cứu cho thấy những người trong các mối quan hệ bị khinh miệt dễ dàng gia tăng tỷ lệ ung thư, các bệnh về hệ tự miễn dịch, các bệnh truyền nhiễm như cảm lạnh, cúm… Những người sống trong mối quan hệ bị khinh thường thậm chí có tỷ lệ cao hơn tai nạn ô tô. Mặc dù nghiên cứu này là tương đối, Tiến sĩ Gottman đã có thể dự đoán được đến 93% sự thành công hoặc thất bại của một mối quan hệ khi mà sự khinh thường diễn ra như một hệ quả (Gottman & Silver, 1999).
Sự khinh thường không lời
Đôi khi, sự khinh thường không phải quá rõ ràng như khi một người hét lên “Anh là một thằng ngốc!”. Thông thường, sự khinh thường được thể hiện một cách tinh tế và thậm chí được che giấu trong sự khó chịu một cách lịch sự. Thông điệp ẩn bên dưới là một sự hơn thua hoặc hạ thấp người kia “Tôi giỏi hơn anh”, “Cách của tôi là tốt nhất”…
“Cách tốt nhất để tránh tham gia và các kiểu khinh miệt là tạo ra một bầu không khí tôn trọng lẫn nhau và kính trong trong các mối quan hệ“
Sự khinh thường không hiển nhiên đến từ một hình thức thất vọng, mỉa mai châm biếm trong một cuộc tranh cãi. Nó cũng có thể xảy ra khi vợ hoặc chồng không đồng ý hoặc tìm cách đưa ra một cách khác. Mặc dù cảm giác thất vọng và thậm chí bất đồng ý kiến, điều quan trọng cần lưu ý là những cách mà bạn truyền đạt lại chính là sự càu nhàu chuyển tại sự hơn thua khinh miệt.
Bạn có thể vô tình gửi đến đối tác của mình thông điệp rằng điều quan trọng đối với họ chả ý nghĩa gì, hoặc những suy nghĩ, cảm xúc, hoặc ý tưởng của họ là không phù hợp, là phù phiếm. Sự từ chối tinh vi này có thể tàn phá nếu nó trở thành một khuôn mẫu trong khi tương tác qua lại. Đối tác của bạn có thể bắt đầu phiền não và không hứng thú với các cuộc nói chuyện thân mật nữa, bắt đầu đưa ra những quan điểm tranh cãi, hoặc nói ra những điều không hay làm giảm cảm xúc và có thể đưa mối quan hệ đến cái chết.
Làm thế nào để tránh sự khinh thường
Cách tốt nhất để tránh tham gia vào các khuôn mẫu của sự kinh thường, là tạo ra một bầu không khí tôn trọng lẫn nhau và kính trọng trong các mối quan hệ. Nếu chúng ta thực sự ngưỡng mộ và tôn trọng ai đó, chúng ta ít có gửi ngầm một thông điệp về sự hơn thua. Chúng ta có nhiều khả năng ra những nổ lực hợp tác khi người kia thu hút sự chú ý của chúng ta và thể hiện lòng tốt ngay cả trong những bất đồng.
Tuy nhiên, nếu bạn thấy mình trong mối quan hệ phải chịu đựng những ảnh hưởng của sự khinh miệt, khi thể hiện sự tôn trọng và ngưỡng mộ dường như không dễ dàng thực hiện. Điều quan trọng là hãy nói cho đối tác của bạn biết với một giọng điệu không chỉ trích. Phải quán sát trực tiếp cảm xúc của mình về mối quan hệ và xác định cách bạn có thể lưu tâm đến người bạn đời của mình. Sẽ khả thi để khôi phục sự cân bằng và kết nối tình cảm trong mối quan hệ, nhưng sẽ bất khả thi khi làm như vậy nếu sự khinh thường liên tục xuất hiện.
Để giải quyết vấn đề khinh miệt trong mối quan hệ, bạn cần một Nhà trị liệu hành nghề chuyên nghiệp.
(Bài viết thuộc bản quyền của www.ngoduykha.com, vui lòng ghi rõ nguồn khi sao chép)
